Mardin’in tarihi camileri yüzyıllardır ayakta duruyor
MARDİN – Geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan, yüzlerce medeniyete tanıklık etmiş Mardin’deki tarihi mescitler bugün hala ayakta.
Mardin’de Ulu Cami, Şehidiye Cami, Latifiye Cami ve Camiül Asfar gibi pek çok cami, tarihi eski yüzyıllara dayansa da ibadetin yapıldığı dini mekânlar olmayı sürdürüyor. Mardin’in tarihi camileri Artuklular döneminde başlamış, 1071’den sonra Kudüs faaliyetleri sonrasında Mardin’e dönen Artuk Bey oğlu Eminettin Sökmen tarafından Türk-İslam medeniyeti kurulmuştur. Kudüs’ün bir yansımasıydı ve şöyle dedi:
“Mardin camileri, Türk-İslam medeniyetinin cami ve külliye mimarisindeki ilkleri barındırıyor. Ulu Cami, çift minareli ilk yapıdır. Camilerin az bilinen bir özelliği de yazlık namaz yerlerinin bulunmasıdır. O yazları görüyoruz. Aşırı sıcakların yaşandığı Mardin’de ibadethaneler günümüzde de halen kullanılmaktadır.Artuklular ve Türkler -İslam medeniyetinin mirası olarak bu ilk özelliğini de taşımaktadır.Mardin’de camiler genellikle külliye olarak inşa edilmiştir.Camiler bazen medrese olarak bazen de medrese olarak inşa edilmiştir. gözlemevi, şifa evi, bilimsel araştırma ve uygulama merkezlerinin bulunduğu sosyal kompleksler olarak bin yıllık bir süreçten günümüze kadar geldiğini belirterek, “Hala insanlığın kullanımına sunulmasını takdir ediyoruz” dedi.
Dönemin Mardin tarihçisi Abdüsselam Efendi’nin 1840’lı yıllarda yazdığı kitabında Mardin’de 100 camiden bahsettiğini kaydeden Yüksel, “Bunların hemen hepsi Artuklular’dan kalma camiler. Hastanenin yanındaki cami ise son Kudüs’tür. Dünyanın ilk hastanesi olarak inşa edilen Vali Eminettin Sökmen, hemen yanındaki kardeşi Necmettin ise “Camiül Asfar Camii’nin camisi bugün hala cami olarak kullanılıyor. Ulu Cami anıtsal ve bayraksız bir yapıdır. Şehidiye, Artuk Arslan Bey’in mükemmel bir yadigarıdır. Latifiye, Melik Mahmut Camii, Kızıltepe semtindeki Ulu Cami ve Harzem’deki cami ibadete ve ziyarete açık çok şükür.” gibi konuştu.
